HPV Türleri

İnsan Papilloma Virüsü (HPV), cilt ve mukozalarda enfeksiyona neden olan bir virüs grubudur. Bilinen 200’den fazla türü bulunan bu virüs, genellikle cinsel yolla bulaşır. Ancak yalnızca cinsel temas değil, ciltten cilde temas da HPV’nin bulaşmasına yol açabilir. Çoğu HPV enfeksiyonu belirti vermeden kendiliğinden geçerken, bazı türleri ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.

HPV’nin iki ana kategorisi bulunur: düşük riskli ve yüksek riskli türler. Düşük riskli türler genellikle siğillere yol açarken, yüksek riskli türler kanserle ilişkilidir. Virüsün bulaşması için tam bir cinsel ilişki gerekmez; genital bölgelerdeki herhangi bir temas, enfeksiyonu yayabilir. Ayrıca, bağışıklık sistemi zayıf bireylerde HPV enfeksiyonu daha kolay gelişir ve uzun süre aktif kalabilir.

Bu nedenle HPV hakkında bilgi sahibi olmak, bireysel önlemleri artırmak ve enfeksiyon riskini azaltmak için önemlidir. HPV’nin yaygınlığını azaltmak için erken teşhis ve koruyucu önlemler alınmalıdır.

Düşük Riskli HPV Türleri

Düşük riskli HPV türleri, genellikle ciltte veya genital bölgelerde siğillere neden olur ve kansere yol açma olasılıkları düşüktür. En yaygın düşük riskli türler arasında; HPV 6, HPV 11, HPV 1, HPV 2 ve HPV 4 bulunur.

HPV 6 ve HPV 11, genital siğil vakalarının büyük bir çoğunluğuna neden olan en yaygın düşük riskli HPV türleridir. Bu siğiller, cilt renginde, küçük kabarcıklar halinde ortaya çıkar ve bazen kaşıntı veya rahatsızlık verebilir. Genellikle ağrısızdır ancak büyük veya yaygın siğiller cinsel yaşamı olumsuz etkileyebilir. HPV 1, HPV 2 ve HPV 4 ise el ve ayak tabanlarında görülen yaygın siğillere neden olur. Özellikle ayak tabanındaki siğiller, yürüme sırasında rahatsızlık verebilir.

Bu düşük riskli HPV enfeksiyonları, çoğu zaman bağışıklık sistemi tarafından temizlenir. Ancak bazı durumlarda siğiller tedavi gerektirir.

Düşük Riskli HPV Türlerinin Tedavisi

Düşük riskli HPV türlerinin neden olduğu siğillerin tedavisinde çeşitli yöntemler uygulanmaktadır. İlk aşamada, doktor tarafından reçete edilen topikal kremler kullanılır. Bu kremler, siğillerin küçülmesini ve zamanla yok olmasını sağlar. Uygulama süresi genellikle birkaç hafta olup, düzenli kullanım gerektirir.

Daha hızlı sonuç alınmak istendiğinde kriyoterapi (dondurma yöntemi) tercih edilir. Bu yöntemde siğiller, sıvı nitrojen ile dondurularak düşmesi sağlanır. İşlem genellikle birkaç seansta tamamlanır. Lazer tedavisi, daha büyük veya yaygın siğiller için etkili bir yöntemdir. Lazer ışınları kullanılarak siğiller yakılır ve dokular temizlenir.

Bir diğer etkili yöntem elektrokoterizasyon (yakma yöntemi) olup, elektrik akımıyla siğillerin yok edilmesini sağlar. Dirençli ve tekrarlayan siğillerde cerrahi müdahale gerekebilir. Bu işlemde siğiller lokal anestezi altında kesilerek çıkarılır.

Tüm tedavi yöntemlerine rağmen HPV virüsü vücutta kalabilir ve siğiller tekrarlayabilir. Bu nedenle, tedavi sonrası düzenli doktor kontrolleri önerilir. Bağışıklık sistemini güçlendirmek ve hijyen kurallarına dikkat etmek, enfeksiyonun tekrarını önlemek açısından önemlidir.

Yüksek Riskli HPV Türleri

Yüksek riskli HPV türleri, genellikle kansere neden olabilen virüslerdir ve en yaygın olarak rahim ağzı, anüs, penis, boğaz ve dil kanserleri ile ilişkilidir. HPV 16 ve HPV 18, rahim ağzı kanseri vakalarının yaklaşık %70’inden sorumludur. Bu türler, hücrelerde genetik değişikliklere yol açarak anormal hücre büyümesini tetikler. Eğer bağışıklık sistemi virüsü temizleyemezse, yıllar içinde kansere dönüşebilecek prekanseröz (kanser öncesi) hücreler oluşabilir.

HPV 16 ve HPV 18’e ek olarak HPV 31, HPV 33, HPV 45, HPV 52 ve HPV 58 de yüksek risk grubundadır. Bu türler, rahim ağzı, anüs, vajina, vulva ve baş-boyun kanserleriyle ilişkilendirilmiştir. HPV 31 ve HPV 33, özellikle rahim ağzı kanseri gelişiminde ikinci sırada yer alırken, HPV 52 ve HPV 58’in de hücresel mutasyonlara neden olduğu bilinmektedir.

Yüksek Riskli HPV Türlerinin Tedavisi

Yüksek riskli HPV türleri, zamanla hücresel değişimlere ve kanser öncesi lezyonlara yol açabilir. Bu tür değişimlerin erken teşhis edilmesi ve uygun şekilde tedavi edilmesi, hastalığın ilerlemesini önlemek açısından kritik önem taşır. Bu süreçte farklı tedavi yöntemleri uygulanarak anormal hücrelerin yayılması engellenebilir.

Düzenli tarama ve takip, erken teşhis açısından büyük önem taşır. PAP smear testi ve HPV DNA testi ile rahim ağzındaki anormal hücreler erken evrede tespit edilebilir.

Kanser öncesi lezyonların tedavisinde LEEP (Loop Electrosurgical Excision Procedure) yöntemi kullanılır. Bu işlemde, anormal hücreler elektrik döngüsü yardımıyla rahim ağzından temizlenir. Daha derin ve geniş anormal dokular için konizasyon uygulanır. Bu işlemde, rahim ağzındaki hastalıklı doku koni şeklinde çıkarılır.

Daha küçük ölçekli hücresel değişikliklerde lazer ablasyon yöntemi tercih edilir. Bu yöntem, HPV’nin neden olduğu prekanseröz hücrelerin lazerle yakılarak yok edilmesini sağlar. Eğer hastalık ilerlemiş ve kansere dönüşmüşse, tedavi sürecinde cerrahi müdahale, radyoterapi veya kemoterapi uygulanır.

HPV ile ilişkili kanserlerin tedavisinde başarı oranı, hastalığın erken teşhis edilmesine bağlıdır. Bu nedenle, düzenli kontroller ve erken müdahale, hastalığın ilerlemesini önlemek açısından kritik bir rol oynar.