Kürtaj

Kürtaj Öncesi Hasta Nasıl Değerlendirilmelidir?

İşlemden önce hastanın anamnezi alınıp, altta yatan bir hastalığının olup olmadığı öğrenilmelidir. Anestezi riskleri açısından hasta değerlendirilmeli, anemi (demir eksikliği, kansızlık), kan uyuşmazlığı, hepatit B,C, HIV durumu incelenmelidir. Hasta muayene edilip, ultrason yapılarak bebeğin yerleşimine bakılmalı, sonra hastaya (varsa partnerine) işlem hakkında bilgi verilerek rahatlatılmaya çalışılmalıdır.

İşlemden Önce Nelere Dikkat Etmeliyim?

• Müdahale anestezi ile yapılacaksa işlemden önce 5-6 saat aç, susuz olmak gerekmektedir: Öncesinde alkol almanız ve sigara kullanmanız önerilmemektedir.
• Yanınızda size yardımcı olabilecek birinin bulunması iyi olacaktır.
• Kan sulandırıcı kullanıyorsanız mutlaka doktorunuza bilgi veriniz.

Kürtaj Nasıl Yapılır?

Hasta önce litotomi pozisyonunda masaya alınır (halk arasında çatal olarak bilinen masa). Anestezi uzmanı size bir damar yolu açar ve sizi değerlendirir. Damar yolundan size anestezik bir madde verir ve sizi monitorize eder. Ardından kadın hastalıkları ve doğum uzman doktorunuz üzerinizi steril bir örtü ile örter. Rahim ağzınızı görmek için vajinaya size uygun bir spekulum (vajeni hafif açmaya yardımcı olan alet) yerleştirir. Rahim ağzınızı antiseptik bir solüsyon ile temizledikten sonra tenekülum dediğimiz alet ile rahim ağzınızı (serviksi) tutup çekerek rahme düz bir pozisyon verir. Ardından plastik bir tüp çubuk (kanül) ve bu kanüle bağlı plastik bir aspiratör (vakum enjektör, MR kanil) ile rahim içi dokuları aspirasyon yöntemi ile temizler. Bazen rahim ağzını buji dediğimiz aletler ile dilate etmek (genişletmek) gerekebilmektedir.

Vakum Aspirasyon mu Keskin Küretaj mı?

Modern yöntemler ile artık günümüzde aspirasyon tercih edilmektedir. Ancak bazı durumlarda ek aletler kullanılmasına ihtiyaç duyulabilmektedir.

Kürtaj Yapılırken Canım Acır mı?

Kürtaj işlemi lokal anestezi altında yapılabileceği gibi tercihimiz hafif sedasyon altında yapılmasıdır (sedo-analjezi ile). Sedo- analjezi ile yani anestezi ile canınız yanmaz, işlemi hissetmezsiniz.

Kürtaj İşlemi Ne Kadar Sürer?

Başlandıktan sonra 2-3 dakika sürmektedir. Bu süre hastaya göre, gebelik haftasına göre değişmektedir. Gebelik haftası ilerledikçe süre biraz uzayabilmektedir.

Kürtaj İşlemi Sadece Bebek Aldırmak İçin mi Uygulanır?

Kürtaj kazıma veya emme (aspirasyon, menstrüel regülasyon) yöntemi ile rahim içindeki dokuyu çıkarma işlemine denilmektedir. Sadece gebelerde değil, kanamaları olup gebe olmayan kadınlarda da rahim kanseri veya öncül patolojilerin tanısını koymak amaçlı parça almak şeklinde veya çok kanaması olan gebe olmayan kadınların rahim içi dokusunu temizleyerek tedavi etmek amaçlı, rahim içi dokuya kazıma veya aspirasyon işlemi uygulanabilir.

• Probe Küretaj: Rahimdeki düzensiz kanama sorunlarında tanı ve tedavi amacıyla uygulanan işlemdir. Kanamaya sebep olan rahim içindeki kalınlaşmış tabakanın küretaj işlemi ile kazıma yöntemiyle alınmasıdır. Rahim duvarındaki bu kanama yapan kalınlaşmış tabaka küretaj işlemi ile temizlenerek hem tedavi edilmiş hem de kürtaj işleminden sonra alınan parçalar patoloji laboratuarında incelenerek hastalığın tanısı koyulmuş olur.

• Fraksiyone Küretaj: Fraksiyone kürtaj operasyonu ile, kanama yerinin saptanması amacıyla 2 ayrı noktadan örnek alınabilir ve vakum tekniği yerine metal kürek aracı kullanılmaktadır. Fraksiyone kürtaj uygulaması ile endoservikal kanal ve endometriyum kısımları olmak üzere 2 farklı noktadan örnek alınır. Bu operasyon rahim ağzı ve rahim patolojilerinin tespitinde belirleyici olabilir.

• Endometrial Kürtaj: Endometrial küretaj işlemi hangi tip rahim duvarı kalınlaşması yaşandığını anlamak amacı ile yapılan rahimden parça alma operasyonudur. Parça alma işlemi kanama devam ederken ya da yokken her hangi bir zamanda uygulanabilir. Rahim duvarı kalınlaşması operasyonu lokal anestezi ile uygulanan bir işlemdir.

• Enorevikal Kürtaj: Rahim ağzında ya da servikste, smear testi sonucunda ya da kolposkopik incelemede şüpheli lezyon tespit edildiğinde (ASCUS, CIN, AGUS) küçük boy ve çapta keskin bir küretler ile rahim ağzı kanalının içi kazınarak patolojik inceleme yapılması için parça alınma işlemidir. Bu işlem bir çeşit rahim ağzı kanalı biyopsisi olarak da düşünülebilir. Rahim içi kürtajı ile beraber yapılabildiği gibi kolposkopi ile yapılan rahim ağzından parça, biyopsi alınırken (punch biyopsi) de aynı anda yapılabilmektedir. HPV virüsüne bağlı olarak rahim ağzında gerçekleşen değişik düzeyde hücresel değişiklerin tespit edilmesinde uygulanan ileri inceleme yöntemlerinden biri de kolposkopik yöntem ile yapılan punch biopsi ve endoservikal kürtaj olarak da bilinmektedir.

• Teropatik Küretaj: Anne adayında, gebeliğin bebek ve anne için risk oluşturduğu mevcut ciddi hastalık durumunda, hamilelikte kullanmaması gereken (fetüs için zararlı) ilaç kullanımı gibi zorunlu durumlarda uygulanan kürtaj operasyonudur.

Kürtaj Riskleri

• İşin uzmanı tarafından uygun steril şartlarda yapılırsa risk minimaldir. Ancak nadir de olsa oluşabilecek riskler aşağıda sıralanmıştır;
• İçeride parça kalması (Rest)
• Rahim enfeksiyonu gelişmesi (endometrit)
• Kanama olması
• Rahmin delinmesi
• Barsak yaralanması
• Rahim içi yapışıklıkların oluşması (asherman sendromu)
• Anesteziye bağlı riskler.

Kaç Kez Kürtaj Olabilirim?

Sayı konusunda belirli bir sınırlama yoktur ancak mümkün olduğunca az olmalıdır.

Kürtaj Rahime Zarar Verir mi?

Düşük nedeniyle yapılan kürtaj sonrası veya tıbbi tahliye amaçlı yapılan küretaj sonrası oluşan yapışıklıklarda histeroskopi şarttır ve gecikmeden yaptırmanızı öneririm. Tekrar yapışıklıkların oluşma ihtimaline karşı da önlem alınmalıdır.

Eğer kürtajdan en geç 6-8 hafta sonra adet olmadı iseniz acilen doktorunuza başvurunuz, yapışıklıklar oluşmuş olabilir ve müdahale gerekebilir.

Çok Kez Kürtaj Olmak Riskli midir?

Aslında riski sayısından ziyade, yapan doktorun tecrübesi, ne şartlar altında yaptığı ve hastanın durumu ile ilgilidir. Bir kürtajdan sonra komplikasyon gelişebileceği gibi, 6-7 kürtajdan sonra hiçbir komplikasyon olmayabilir.

Kürtaj Sonrası Durmayan Veya Yoğun Kanama Durumunda Ne Yapılmalıdır?

İçeride parça kalmasından ötürü veya rahim delinmesi durumunda kanama olabilir. Kanamanın sebebine bakılıp yönetilmesi gerekmektedir.

Kürtaj (Dilatasyon Küretaj, Gebelik Terminasyonu, Gebelik Sonlandırılması)

İstenmeyen gebeliğin sonlandırılması veya istenen ancak sağlık sorunları nedeniyle gebeliğin devamının önerilmediği durumlarda veya bebeğin anne rahminde kalp atışlarının durduğu durumlarda yapılan, gebeliğin sonlandırılması işlemidir. Bazen kalp atışı duran bebeklerin tahliyesi bazen de düşük yapmış kadınlarda rahim içindeki geride kalan parçaları tahliye etmek için işlem  yapılabilir (retansiyone küretaj, RC). Küretaj bir rahim tahliyesi işlemidir.

Halk arasında; hamilelik sonlandırma, bebek aldırma, çocuk aldırma gibi adlandırılmaktadır.

‘Rahim tahliyesi ve Sterilizasyon Hizmetlerinin yürütülmesi ve denetlenmesine ilişkin Tüzüğünde’ küretaj işleminin nasıl ve kimlere yapılacağı konusunda alınan kararlar düzenlenmiştir. Bu tüzüğe göre 10 hafta altı gebelikler, belirli koşullar dahilinde yasal olarak sonlandırılabilmektedir.

18 yaş üstü kadın evli değilse sadece kendi rızası ile, evli ise kocasının da rızası ile sağlığında aksi bir duruma engel yok ise, 10 hafta altı gebeliği sonlandırma hakkı vardır.

Bazen acil, kadının hayatını tehdit eden durumlarda doktor hastaya soramadan bu işlemi yapmak durumunda kalabilir. İşte bu durumda doktor, yasal mercilere durumu bildirmekle yükümlüdür.

Dış Gebelikte Kürtaj Olabilir miyim?

Dış gebelik, döllenme sonrası oluşan bebeğin, rahim içi yerine tüpler gibi başka dokulara yerleşmesi ve burada büyümeye çalışmasıdır. Bu yüzden dış gebelikleri sonlandırmak için rahim içine yaptığımız kürtaj işlemini uygulayamayız.

Dış gebelik tedavisi ancak Metotrexate denilen ilaçlarla veya ameliyat ile mümkün olabilmektedir.

Not: Bazen rahim ağzına yerleşen dış gebeliklerde kürtaj işleminden faydalanılabilmektedir. Bu durumda, fazla kanama olabileceğinden kan takviyesi için kolay ulaşım olabilecek tam teşekküllü merkezlerde kürtajın uygulanması gerekmektedir.

Kürtaj İşlemi Sadece Bebek Aldırmak İçin mi Uygulanır?

Küretaj kazıma veya emme (aspirasyon, menstrüel regülasyon) yöntemi ile rahim içindeki dokuyu çıkarma işlemine denilmektedir.

Sadece gebelerde değil, kanamaları olup gebe olmayan kadınlarda da rahim kanseri veya öncül patolojilerin tanısını koymak amaçlı parça almak şeklinde veya çok kanaması olan gebe olmayan kadınların rahim içi dokusunu temizleyerek tedavi etmek amaçlı, rahim içi dokuya kazıma veya aspirasyon işlemi uygulanabilir (Probe küretaj, Fraksiyone küretaj, endometrial küretaj, ensorevikal küretaj, teropatik küretaj).