Kadın hastalıklarının erken tanısında ve önlenmesinde rutin olarak yapılan kadın doğum muayeneleri çok önemlidir. Rutin kadın doğum muayeneleri; ilk menstrüel dönemden itibaren gerçekleştirilmelidir.
Rutin olarak yapılan jinekolojik muayene kadının herhangi bir şikayeti olmasa dahi yılda 1 defa yaptırılmalıdır. Aktif cinsel yaşam başladıktan sonra ya da 18 ila 65 yaş arası her kadının yılda 1 defa rutin jinekolojik muayenesini yaptırması birçok kadın hastalığının erken tanı ve tedavisi açısından çok önemlidir. Yumurtalık kisti, bulaşıcı cinsel hastalıklar, miyomlar ve erken evre kanser türleri gibi pek çok hastalık, rutin kontroller ile tespit edilebilmektedir.
Rutin kontrol zamanları haricinde hamilelik şüphesi, normal olmayan vajinal kanamalar, idrara çıkarken yanma, kötü kokulu ve renkli vajinal akıntı, enfeksiyon varlığı ya da pelvik bölgede ortaya çıkan bir sancı durumu varsa çok geçmeden hekiminize başvurmalısınız.
Kadın hastalıkları aynı zamanda jinekolojik hastalıklar olarak da bilinen; yumurtalık, vajina, serviks, fallop tüpleri gibi kadın üreme sistemini içermektedir. Kadın hastalıklarında adet problemleri, cinsellik, kısırlık, menopoz, doğum kontrolü gibi problemlerinin tanısı konulup tedavisi yapılmaktadır. Kadın hastalıkları bazı durumlarda fark edilemeyip, ancak rutin muayeneler ile tespit edilmektedir. Kadın hastalıkları ve doğum uzmanı Doç. Dr. Çiğdem Yayla Abide jinekolojik alanda muayene, tanı, tedavi hizmeti vermektedir.
En sık görülen kadın hastalıkları; ağrılı adet görme ya da adet görememe gibi adet problemleri, polikistik over hastalığı, vajinal akıntı sorunu, çikolata kisti olarak da bilinen endometriozistir. Bu hastalıkların belirtileri görüldüğü zaman mutlaka uzman bir kadın hastalıkları doktoruna muayene olunmalıdır. Kadınlarda kasık ağrısı birçok sebepten kaynaklı olabileceği gibi üreme organlarından kaynaklı bir sorun da ortaya çıkabilmektedir. Kasık ağrısının nedeni yumurtalıktaki bir kist, dış gebelik olabilmektedir. En çok görülen kadın hastalıkları aşağıdaki gibi sıralanabilmektedir.
Kadın hastalıklarında tedavi yöntemleri hastalığa göre farklı yöntemleri içermektedir. Tedavi yöntemleri arasında ilaçla tedavi, alternatif yöntemler ve cerrahi girişimler bulunmaktadır. Hastanın ihtiyacına ve hastalığın durumuna göre uzman doktor tarafından uygun tedavi yöntemi belirlenmektedir. Özellikle laparoskopik ameliyatlar pek çok kadın hastalığının tedavisi için uygun bir yöntemdir. Endometrioma, miyom ameliyatı, yumurtalık kisti, dış gebelik, fallop tülerinin alınması, rahim kanseri gibi hastalıkların tedavilerinde kapalı cerrahi olarak bilinen laparoskopik cerrahi uygulanmaktadır. Miyom sayısı fazlalığında açık cerrahi daha sık yapılmaktadır. HPV için öncelikle genç yaşta HPV aşısı önerilmekte, sonraki dönemlerde de düzenli ilişkisi olan kişilerden yılda bir kere smear testi alınmaktadır. Smear testi ile fark edilen rahim ağzındaki anomaliler erken tanı konularak kansere dönüşmeden tedavi edilmektedir.
Kadın doğum muayenesi, jinekolojik muayene bir kadının jinekolojik sağlığını değerlendirmek için yapılan muayene türüdür. Bu muayene ile yumurtalık kistleri, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, erken evredeki kanserin belirtileri fark edilebilir. Jinekolojik muayene her kadının rutin olarak yaptırması gereken önemli bir aşamadır. Vajinal akıntı, vajinal kanama, vajinal mantar gibi sorunlar için de kadın doğum muayenesi, tanı konulması açısından önemlidir.
Aktif cinsel hayatı olan hatta çocuk sahibi olan kadınlarda dahi vajinal muayene esnasında acı hissetme korkusu görülebilmektedir. Fakat bu korkunun gereksiz olduğunu anlamak için; vajina yapısını, muayene sırasında kullanılan aletlerin boyutlarını ve malzemelerini bilmek yeterlidir. Jinekolojik muayene sırasında sıklıkla kullanılan spekulum isimli alet, penisten çok daha incedir. Öte yandan vajinal ultrason cihazı ya da spekulum gibi aletler üzerine, vajinaya girilmeden önce bol miktarda jel uygulanır. Böylelikle alet kayganlaşarak vajinaya kolaylıkla girer. Yalnızca spekulumun, vajinada yeterli açıklığı sağlaması amacıyla bir miktar açılması, biraz baskı hissi yaratacaktır ve bu da acıya sebep olabilecek şiddette bir baskı değildir. Kullanılan bir diğer alet de smear testi için kullanılan smear çubuğudur. Çubuğun ucundaki fırça benzeri yapı, son derece yumuşaktır ve tahriş edici herhangi bir malzeme içermez.
Kadın doğum muayenesinde doktor şikayetinizi dinledikten ve tıbbi geçmişinizle ilgili olarak sizinle görüştükten sonra jinekolojik muayene için farklı bir oda ya da odanın farklı bölümüne geçiş yapılmasını istemektedir. Doktorunuzun asistanı size bir önlük vererek ve kıyafetlerinizi elbiselerinizi çıkarıp hazırlanmanızı rica eder. Jinekolojik masa denilen muayene masasına uzandığınızda artık muayeneye hazırsınız demektir. Jinekolojik muayene, elle ve spekulum denilen steril tek kullanımlık bir alet ile yapılır. Ardından ise jinekolojik organların ultrason değerlendirilmesi yapılarak sona erer. Gereken durumlarda rektal muayene de yapılabilir.
Doktor ilk önce vulvaya dışardan bakarak herhangi bir yara, şişlik, kızarıklık gibi belirtiler olup olmadığını inceler. Daha sonra jinekolojik aletler kullanarak vajinal muayene yapar. Yapılan muayene esnasında hafif bir rahatsızlık hissi olabilir ancak başka bir ağrı yaşanmaz. Muayene ortalama 10-15 dakika kadar sürer.
Jinekolojik muayene sırasında vücudun şu bölümleri tetkiklere tabi tutulur;
Kadın doğum muayenesi, genç yaştan itibaren tüm kadınların yaptırması gereken ve bazı hastalıkların erken tanısı açısından oldukça önemli bir yeri olan muayenedir. İlk cinsel ilişkiden ya da 21 yaşından itibaren rahim ağzınızdan yıllık veya en geç 3 yıl aralar ile smear (smir) testi alınmasını ve 25 yaşından sonra bu teste HPV (Human Papilloma Virüs) tarama testinin eklenmesini önermekteyiz.
Her banyoda meme muayenesini kendinizin yapmanızı, 40 yaşından sonra ise düzenli aralıklarla mamografi ve meme ultrasonu yaptırmanızı önermekteyiz. 50 yaşından sonra ise belirli aralıklar ile gaytada gizli kan baktırıp ve kolonoskopi yaptırmanızı, kolon kanseri erken tanı ve önleme açısından tavsiye etmekteyiz.
Jinekoloji kadın üreme sağlığına, bu alandaki tanı ve tedavilere odaklanan bir tıp dalıdır. Kadın cinsel sağlığını korumak, kadın hastalıklarını teşhis etmek, kadın hastalıklarını tedavi etmek için jinekologlar hizmet sunmaktadır. Kadınların şikayetçi oldukları konularda bilgi edinmelerini ve yıllık rutin muayenelerini gerçekleştirmeleri için başvurdukları bölümdür. Jinekolojik muayene çoğu kadın için korkutucu olabilmektedir ancak üreme sağlığınızı, vajina ve rahim gibi organlarınızdaki problemleri çözüme kavuşturabilmek için oldukça önemlidir.
Kadın doğum muayenesi esnasında smear testi yapılma ihtimali olduğundan, doktorun önerdiği başka bir durum olmadığı sürece muayene zamanınızı regl kanaması bittikten sonraki döneme denk getirmenizde yarar vardır. Kadın doğum muayenesinden ortalama 2 gün öncesinde, tampon kullanımı, cinsel ilişki, vajina içerisine sıkılan herhangi bir sıvı, köpük ya da jel madde, tedavi amaçlı sürülen krem veya temizleyici sıvı kullanımı tamamen kesilmelidir.
Daha önce hiç cinsel ilişki yaşanmayan kişiler için ise doktor uygun muayene yöntemini seçecektir. Bu kişilerde bazı durumlar haricinde vajinal muayene yapılmaz, rektal muayene yapılabilir veya abdominal ultrasonografi ile tetkikler tamamlanabilir.
Kadının üreme fonksiyonlarının düzenli ve iyi çalıştığının göstergesi olan menstrüel dönemin süresi kadınlarda farklılık gösterebilmektedir. 21-35 gün arasında gerçekleşen adet döngüsü normal olarak kabul edilmektedir. İlk adet kanamasından diğer adet kanamasına kadar geçen süreye bir siklus denilmektedir.
Devamını OkuYumurtalık kistleri kadınlarda her yaşta görülebilmektedir ancak çoğunlukla üreme çağında izlenmektedirler. Yumurtalık kisti görüldüğünde bu durum sizin kısır olduğunuz veya kanser olduğunuz anlamına gelmemektedir. Kistler çoğu kadında adet döngüsünün belirli dönemlerinde oluşup bir sonraki adet döngüsünde yok olmaktadırlar. Bunlar fonksiyonel kistlerdir ve zararsızdır.
Devamını OkuBireyler anne karnından başlayarak çocukluk, ergenlik, yetişkinlik, yaşlılık dönemlerinden geçmektedirler. Ergenlik dönemi çocukluk ile yetişkinlik dönemi arasındaki geçiş dönemidir. Ergenlik dönemi biyolojik, psikolojik ve fiziksel değişimlerin yaşandığı, bir kadının belki de yaşadığı en karmaşık dönemdir.
Devamını OkuMenapoz bir kadının bir sene hiç adet olmaması durumudur. Yunanca Mens (ay), Pause (durmak) demektir. Menapozda yumurtalıklardaki foliküller tükenmekte ve buna bağlı olarak östörojen miktarı çok azalmaktadır.
Devamını OkuHisteroskopi, vücutta büyük bir kesi yapılmasına gerek kalmadan gerçekleştirilen bir işlemdir. Bu yöntemle iyileşme süresi genellikle hızlı olur ve hastalar genelde fazla ağrı hissetmezler. Tanı sırasında tespit edilen sorunlar, aynı anda tedavi edilebildiği için ek bir cerrahi müdahaleye gerek kalmaz.
Devamını OkuAçık rahim ameliyatı, tıbbi adıyla Total Abdominal Histerektomi (TAH), rahmin karın bölgesinden açılan bir kesiyle tamamen çıkarılması işlemidir.
Devamını OkuRahmin kas tabakası üzerinde gelişen miyomlar her 100 kadının 20’sinde görülebilen kitlelerdir. Bu kitlelerin oluşum sebebi tam olarak bilinmez. Genellikle iyi huylu olan miyomlar 50 yaş üzerindeki kadınların neredeyse yüzde ellisinde görülmektedir. Miyomlar genellikle birden fazla sayıda gelişirler. Miyomların tedavisi farklı şekillerde yapılabilir. Miyom ameliyatı da uygulanan tedavi yöntemlerinden biridir.
Devamını OkuMiyomların neden olduğu bilinmez ancak obezitenin miyom riskini arttırdığı bilinmektedir. Miyomlar rahimde oluşmakla birlikte yumurtalıkta miyom gelişim göstermez.
Devamını OkuVajinal mantar kadınlarda sıklıkla meydana gelir. Her dört kadından üçünün en az 1 kez vajinal mantar yaşadığı bilinmektedir. Her yaştaki kadında oluşabilecek olan vajinal mantar tedavisi bulunmaktadır.
Devamını OkuKadınlarda kısırlığa yol açan en önemli sebeplerden biri olan tüp tıkanıklığı, çoğu zaman fark edilmeden ilerleyebilen ancak modern tıbbın sunduğu tedavi yöntemleri ile başarıyla çözülebilen bir sorundur.
Devamını OkuGenital siğiller, HPV'nin düşük riskli türlerinin neden olduğu küçük, et benzeri çıkıntılardır. Çoğunlukla cinsel yolla bulaşır ve hem kadınlarda hem de erkeklerde görülebilir. Bu siğiller vajina, penis, anüs çevresi ve bazen ağız içinde ortaya çıkabilir.
Devamını OkuHPV; İnsanlarda yaygın olarak görülen bir hastalıktır. Bazı bireylerde herhangi bir soruna ve belirtiye yol açmazken bazılarında ise genital siğil oluşumuna neden olmaktadır.
Devamını OkuHuman Papilloma Virüs (HPV) kadınlarda rahim ağzı, makat ve genital organların kanserlerine erkeklerde ise penis ve makat kanserlerine sebep olabilen bir virüstür. Pek çok türü olan bu virüsün kadınlarda ve erkeklerde baş, boyun ve boğaz kanserlerine ve siğillere de sebep olabileceği bilinmektedir. HPV sık rastlanan bir virüs türüdür ve geliştirilen HPV aşıları ile HPV’den korunmak mümkündür.
Devamını OkuGenital siğil hem kadınlarda hem erkeklerde görülen ve HPV virüsünün sebep olduğu bir sağlık problemidir. Cinsel ilişki yolu ve temas ile kişiden kişiye bulaşabilen siğilleri çeşitli yöntemlerle tedavi etmek mümkündür.
Devamını OkuRahim kanseri, meme, akciğer ve kalın bağırsak kanserinden sonra en sık görülen dördüncü kanser olarak bilinmektedir. Anormal rahim kanamalarının olması bu kanserin en sık karşılaşılan belirtileri arasında yer almaktadır.
Devamını OkuRahim anomalileri kadın üreme sistemini etkiler ve genelde doğuştan gelir. Rahim anomalileri rahmin boyutu, bölünmesi, şekli ya da yerleşiminde farklılıklar görülmesidir.
Devamını Okuİngilizce eğitim veren Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesini 1998 yılında kazanarak; Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı olma yolunda ilk adımlarını atan Doç. Dr. Çiğdem Yayla Abide, 2005 yılında Tıp Eğitimini başarı ile tamamlamıştır. Tıp Fakültesinde göstermiş olduğu üstün başarının ardından, TUS sınavında yüksek derece ile ilk tercihi olarak kazandığı Zeynep Kâmil Kadın ve Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde, göreve başlamıştır. Devlet hizmet yükümlüğünü yerine getirmek için Nallıhan Hastanesinde 2011- 2014 yılları arasında çalıştıktan sonra, Zeynep Kamil Hastanesine geri dönmüştür. 2018 yılında Doçentlik ünvanını almış ve Zeynep Kamil Hastanesi’ nde eğitim kadrosunda görev almıştır. 2021 yılında Zeynep Kamil Hastanesinden ayrılmış ve 2022 yılı itibarı ile İstanbul Ataşehir kadın doğum kliniğinde bilgi ve tecrübesini hastaları ile paylaşmaya başlamıştır.